انتخاب مجدد دونالد ترامپ به عنوان رئیسجمهور آمریکا بار دیگر توجهها را به تحولات منطقهای در غرب آسیا و بهویژه ایران معطوف کرده است. در حالی که ترامپ در دوره اول ریاستجمهوری خود سیاستهای خاص و چالشبرانگیزی را در قبال ایران و کشورهای منطقه اتخاذ کرد، بازگشت او به کاخ سفید نوید روزهای پرتنشتری را در سطح جهانی و منطقهای میدهد.
یکی از مهمترین مسائل در این دوره، سیاستهای خصمانهای است که آمریکا در برابر ایران و محور مقاومت بهویژه در مسئله فلسطین اتخاذ خواهد کرد. در دوره پیشین، ترامپ با اعلام تصمیمات جنجالی مانند انتقال سفارت آمریکا به قدس و طرح “معامله قرن”، تلاش کرد تا مسیر حلوفصل مسأله فلسطین را به نفع رژیم صهیونیستی تغییر دهد. حالا با بازگشت ترامپ باید منتظر فشارهای جدید به فلسطینیها و کشورهای مقاومت باشیم، چرا که برنامههای او برای تضعیف محور مقاومت در منطقه، از جمله به رسمیت شناختن روابط علنی کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی بهاحتمال زیاد از سر گرفته خواهد شد.
انتخاب ترامپ در حالی است که ایران بهویژه در سالهای اخیر، گامهای مؤثری در راستای تقویت محور مقاومت و حمایت از کشورهایی همچون سوریه، لبنان و عراق برداشته است. با توجه به تجربههای گذشته، پیش بینی میشود ترامپ در سیاست خارجی خود تمایل داشته باشد تا فشارهای اقتصادی و سیاسی بیشتری را بر ایران وارد کند و از این طریق حرکت ایران در راستای تقویت حضور در منطقه را مهار کند. این سیاستها احتمالاً با تشدید تحریمها، حمایت از گروههای معارض در منطقه و تقویت روابط با کشورهای عربی ضدایرانی همراه خواهد بود. البته جمهوری اسلامی ایران نیز همچون گذشته با پشتیبانی از محور مقاومت، روابط خود با کشورهای همپیمان را تقویت کرده و سیاستهای جدید آمریکا را با راهبردهای هوشمندانه مدیریت خواهد کرد.
با توجه به سیاستهای احتمالی جدید ترامپ، آینده غرب آسیا و روابط ایران با کشورهای منطقه مطمئنا وارد فازی جدید از چالشها و تحولات خواهد شد. این تحولات نیازمند توجه و آمادگی جدی از سوی ایران و کشورهای همپیمان دارد تا در برابر فشارهای اقتصادی ایستادگی نمایند. تفکرات ترامپ بیشتر به سمت تحریم و محدودیتهای بازرگانی بین الملل و فشارهای اقتصادی معطوف است و حتی در زمینه فروش سلاح نیز بهرهبرداریهای مالی آن برایش اهمیت دارد، در دوره قبل نیز از ایجاد فضای ایران هراسی نهایت استفاده را برد.
با توجه به این واقعیت که ترامپ همواره از سیاستهای خود در جهت تقویت اسرائیل و فشار به کشورهای مسلمان و عربی برای پذیرفتن این تحولات استفاده کرده است، باید پیشبینی کرد که در دوران دوم ریاستجمهوریاش این رویکرد ادامه خواهد یافت و در شرایطی که آمریکا و متحدانش تلاش میکنند تا ایران و کشورهای محور مقاومت را در یک وضعیت انزوای جهانی قرار دهند، مقابله با جنگهای رسانهای و توطئههای استکباری از اهمیت ویژهای برخوردار است. انتخاب ترامپ به ریاستجمهوری ایالات متحده بهطور قطع به تحولات عمیقی در سطح منطقهای و جهانی منجر خواهد شد. وضعیت اقتصادی ایران به ویژه در زمینه مواد اولیه و صادرات از نوسانات شدید ارز و بحرانهای انرژی نیاز به ساماندهی و مدیریت قوی دارد. این در حالی است که احتمالاً آمریکا فشارهای بیشتری بر صادرات نفت و گاز ایران و همچنین فعالیتهای اقتصادی و تجاری آن وارد خواهد کرد.
ایران باید بر سناریوهای جدید دشمن احاطه کاملی داشته و تدابیر لازم برای مقابله با آن با تکیه بر توان داخلی و کشورهای هم پیمان را بیندیشد و انتظار می رود سیاستمداران فعلی بر توانمندیهای داخلی و منطقهای تکیه کرده و از باب ضعف و تردید وارد نشوند. موقعیت ایران با ورود به بریکس و معاهدات و توافقات جدید با کشورهای همپیمان به مراتب با دوره قبلی ریاست جمهوری ترامپ متفاوت است و همچنان دست برتر حتی با تغییر رویه آمریکا از فشارهای نظامی و به اصطلاح گزینههای روی میزش به فشارهای اقتصادی همچنان با ایران است و باید سیاستهای خود را در زمینه دیپلماسی فعال و تقویت روابط با کشورهای همپیمان، بهویژه در منطقه آسیای غربی و شمال آفریقا پایه گذاری کند. مطمئناً جبهه مقاومت با انسجام بیشتر میتواند تهدیدات ناشی از سیاستهای آمریکا را کاهش داده و تحولات را به نفع خود مدیریت کند.
- نویسنده : عباس جعفری
- منبع خبر : مژده خبر
Thursday, 21 November , 2024