یادداشت مژده خبر- نقش آمریکا در طرح‌ریزی تشویق و حمایت همه جانبه صدام در تجاوز به جمهوری اسلامی ایران را باهم مرور می‌کنیم:

شمارش معکوس برای جنگ، متعاقب ناامیدی آمریکایی‌ها از حل معضل گروگان ها (در تسخیر لانه جاسوسی) در سال۱۳۵۸ آغاز شد.
در بهمن ماه ۱۳۵۸ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و انتخاب بنی صدر به عنوان اولین رئیس جمهور و کلاً تلاش‌هایی که وی انجام داد، هیچ کدام منجر به حل معضل گروگان های آمریکایی نشد.
با فرا رسیدن زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا کارتر که عملاً در موضع موضع گروگان‌ها گرفتار شده بود به تدریج فشار بر ایران را افزایش داد، در فروردین ۱۳۵۹ آمریکا ضمن اعلام قطع رابطه با ایران، اقدام به تحریم اقتصادی جمهوری اسلامی ایران کرد.۱
ضمن اینکه پیش از این ارسال هرگونه تجهیزات نظامی به ایران قطع شده بود.
صدام نیز در این فضای روانی جدید ناشی از فشارهای سیاسی و نظامی اعلام کرد عراق آماده است تمام اختلافات خود را با ایران خود را با ایران با توسل به زور حل کند.
موضع گیری صدام آشکارترین اعلام آمادگی عراق برای فشار به ایران در جهت سیاست واشنگتن بود عملیات طبس با هدف آزادسازی گروگان‌های آمریکایی در ۱۱ آوریل ۱۹۸۰ ۲۳ فروردین ۱۳ ۵۹ در جلسه ویژه شورای امنیت ملی آمریکا تصویب و ۲۳ روز بعد ۱۵ اردیبهشت ۱۳۵۹ اجرا شد زیرا بلژینسکی معتقد بود زمان تیغ زدن به دمل فرا رسیده است عراقی‌ها از این اقدام چنین برداشت کردند که آمریکا در مرحله بعد به اقدام نظامی به مراتب بزرگتری علیه ایران دست خواهد زد برژینسکی به عنوان مغز متفکر و تصمیم گیرنده آمریکا برای مقابله با ایران در تیر ماه ۱۳۵۹ برنامه مذاکره محرمانه مقامات عالی رتبه آمریکا و عراق را طراحی کرد. ۲
به گزارش نشریه نیویورک تایمز هدف از این دیدار بحث و مذاکره درباره راه‌های هماهنگ کردن فعالیت‌های آمریکا و عراق در مخالفت با سیاست‌های ایران بود.
برژینسکی، صدام را نیروی متعادل کننده ی آیت‌الله {امام خمینی} تلقی می‌کرد ملاقات محرمانه صدام و برژینسکی در مرز اردن به منزله چراغ سبز آمریکا به عراق برای آغاز جنگ بود و این تلقی را در صدام به وجود آورد که در صورت حمله به ایران مورد حمایت آمریکا قرار خواهد گرفت.
سه ماه بعد پس از وز عراق به ایران و گرفتار شدن عراقی‌ها در سرزمین‌های اشغالی طارق عزیز طی سفر به فرانسه خبر ملاقات صدام و برژینسکی را در اختیار مجله فیگارو قرار داد تا به عنوان اعتراض عراق به سیاست‌های آمریکا در قبال عراق منتشر شود گزارش فیگارو چنین است :
«جریان جنگ ایران و عراق در واقع از ژوئن گذشته تیر ۱۳۵۹ زمانی آغاز شد که بلژینسکی به اردن سفر کرد و در مرز دو کشور اردن و عراق، با شخص صدام حسین ملاقات کرد و قول داد که از صدام حسین کاملاً حمایت نماید و این امر را تفهیم کرد که آمریکا با آرزوی عراق در مورد شط العرب اروند رود و احتمالاً برقراری ۱ جمهوری عربستان در این منطقه مخالفت نخواهد کرد و بالاخره کلیه اقدامات به کشاندن عراق به جنگ علیه ایران منجر شد. پیش‌بینی‌ها چنین بود که اگر بغداد پیروز شود ایران بی‌ثبات می‌شود و رژیم جمهوری اسلامی محو می‌شود و یک دولت طرفدار غرب به جای آن به قدرت می‌رسد و در صورتی که عراق با شکست مواجه شود آمریکا می‌تواند خود را به عنوان حامی و مدافع ایران قلمداد کند.»۳
در این راستا ریچارد مورفی در بهمن ۱۳۶۳ رسماً به بغداد سفر می‌کند.
در تیر ماه ۱۳۵۹ برابر با اعترافات رکنی ( از عناصر اصلی کودتای نوژه)،آمریکایی ها در موردتٱخر یا تقدم کودتا و و جنگ به بحث و بررسی پرداختند و اجرای کودتا را در تقدم اول قرار دادند. زیرا در صورت موفقیت کودتا دیگر نیازی به تهاجم نظامی عراق نبود ضمن اینکه شکست کودتا با توجه به نقش محوری ارتش در اجرای آن می‌توانست موقعیت روحی و روانی آن را به طور کامل متزلزل نماید.
بنابر برخی گزارش‌ها رهبران عراق از ناحیه نیروی هوایی ایران بسیار نگران بودند لذا وعده وقوع کودتا می‌توانست تا اندازه‌ای نگرانی عراق را که در اندیشه تجاوز به ایران بود نیز برطرف سازد.
با شکست کودتای نوژه و فرار عناصر کودتاچی به عراق و تشریح وضعیت نظامی ایران ، عراقی‌ها که از چند ماه قبل برای تجاوز به ایران در آمادگی به سر برده و همزمان با کودتای نوژه نیز در ۲۰ نقطه مرزی درگیری ایجاد کرده بودند بر نقل و انتقالات خود افزودند و سرانجام در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ تهاجم گسترده سراسری خود را آغاز کردند بدین ترتیب محافل بین المللی و منطقه‌ای نسبت به توان نظامی و دفاعی ایران پس از انقلاب به شدت دچار تردید شدند تا جایی که روزنامه نیویورک تایمز در ۲۳ سپتامبر ۱۹۸۰ میلادی مهرماه ۱۳۵۹ به نقل از پنتاگون نوشت:

«اینک نیروی نظامی ایران شامل حدود ۱۰۰ هزار نیروی نظامی و انقلابی آموزش دیده و نامنظم و عده کمی خلبان وفادار به حکومت است.»
طارق عزیز وزیر خارجه عراق بعثی در تابستان ۱۹۸۰ میلادی (۱۳۵۹) نوشت: « امروز ارتش ایران از هم پاشیده است.»
صدام رئیس جمهوری عراق نیز با غرور گفته بود: « اکنون ما برای بازپس گرفتن حقوق خود از ایران نیروی کافی را در اختیار داریم.»
به این ترتیب کشورهای غربی به رهبری آمریکا برای مقابله با نظام نوپای جمهوری اسلامی و به طور کلی انقلاب اسلامی و اهداف و دستا مناسب دیدند و به تایید و تشویق سران این رژیم پرداختند و قول‌های مساعد همکاری نظامی و اقتصادی به آنها دادند و سپس تسلیحات نظامی را به سوی آن کشور سرازیر کردند.
تکرار این جمله معروف ریچارد نیکسون که «تنها سوالی که برای همگان (سیاستمداران آمریکا ) مطرح است این است که کدام کشور می‌تواند جانشین ایران بشود , دولت عراق در حال حاضر قوی‌ترین نیروی نظامی خلیج فارس به شمال می‌رود.»
برای ایالات متحده آمریکا دلایل کافی و منطقی بسیار در مورد تعمیق روابط با عراق موجود است.»۴
با این جمله برژینسکی مشاور امنیت ملی آمریکا که پس از سفر محرمانه خود به بغداد در اوایل ماه مه ۱۹۸۰ (اردیبهشت ۱۳۵۹) در مصاحبه تلویزیونی گفت: « ما تضاد قابل ملاحظه‌ای میان ایالات متحده و رژیم بعث عراق نمی‌بینیم, ما معتقدیم که عراق تصمیم به استقلال دارد، استقلال عراق از بلوک شرق منطبق با خواست ماست. عراق در آرزوی خلیج عربی!! است تصور نمی‌کنیم که روابط آمریکا و عراق سست گردد.»۵
تلاش‌های آمریکا برای تعیین روابط میان صدام با مصر و شیوخ عرب خلیج فارس، تنها بخشی از استنادات متقن و تاریخی در طرح‌ریزی و تشویق و حمایت عراق توسط آمریکا در حمله و تجاوز به ایران است.
در مجموع با نظری بر زمین‌های پیدایش و تداوم و پایان آن حجم مداخلات و حمایت‌های همه جانبه آمریکا از رژیم متجاوز صدام علیه جمهوری اسلامی ایران به خوبی قابل درک بوده و دولت آمریکا با هدف تضعیف توانمندی‌های ایران تا پایان جنگ تحمیلی در کنار دشمن متجاوز به سرزمین ایران اسلامی قرار داشت اما نهایتاً جمهوری اسلامی ایران به همت رزمندگان دلاور و شهدای ارزشمند و رهبری بی‌دلیل ولی فقیه به زمان حضرت امام خمینی رحمت الله علیه و نیز وحدت ملت بزرگوار ایران پیروز این میدان بود و امروز ایران اسلامی سربلند و سرافراز به پیشرفت‌های بزرگ علمی تکنولوژی و صنعتی دست یافته و برای آمریکا و دشمن بعثی جز شکست و نگون بختی چیزی حاصل نشده است.

پی نوشت ها:
۱) مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، از خونین شهر تا خرمشهر، ص۲۴و ۲۵.
۲)کنت تیرمن، سوداگری مرگ، ترجمه احمد تدین، ص ۱۶۵.
۳) روزنامه انقلاب اسلامی، ۱۳۵۷/۰۹/۱۷.
۴) جنگ حقیقی، نوشته ریچارد نیکسون، ترجمه‌ی جعفر ثقه الاسلامی، ص ۱۴۰و ۱۴۱
۵) خبرگزاری های رویتر، آسوشیتدپرس، فرانس پرس، اکتبر ۱۹۸۰.

  • نویسنده : عمار.ج
  • منبع خبر : مژده خبر