﷽ شنبه؛
۳       خرداد         ۱۴۰۴     هجری خورشیدی؛
۲۶     ذی‌القعده    ۱۴۴۶ ‌ ‌   هجری قمری؛
۲۴     مه              ۲۰۲۵     میلادی

📍آزادسازی خرمشهر پس از ۵۷۷ روز اسارت طی عملیات بیت ‏المقدس از چنگ ارتش بعثی عراق توسط دلاورمردان ایران زمین در جریان جنگ تحمیلی – ۱۳۶۱ ش
📍روز مقاومت، ایثار و پیروزی، روز
خرمشهر/ آغاز هفته فرهنگی مقاومت آبادان و خرمشهر
مورخان نظامی پیروزی نیروهای مسلح ایران در پس گرفتن خرمشهر را در شمار جنگ‌های میهنی بزرگ ایرانیان در طول تاریخ نظیر نبرد دفاعی حرّان قرار داده‌اند. آنان، با اشاره به برتری تسلیحاتی عراقیان گفته بودند که فداکاری ایرانیان بار دیگر این نکته دو هزار و پانصد ساله داریوش بزرگ را که بر سنگ باقی مانده است به اثبات رساند که ایران سرزمینی است که مردان (سربازان) خوب دارد. نیروهای مسلح ایران، با از جان گذشتگی و فداکاری تحسین آمیز و تاریخ‌ساز خود خرمشهر را از نیروهای متجاوز پس گرفتند و مسیر جنگ را تغییر دادند. این نبرد پیروزمندانه که برای جهانیان غیر منتظره بود تلفاتی سنگین به عراقیان وارد کرد و ده‌ها هزار عراقی به اسارت در آمدند.
📍بپاخیری المقّنع و کفن پوشان راه وطن با هدف رهانیدن ایران از سلطه اعراب – ۱۴۵ ش
قیام المقّنع در خراسان آغاز شد که از نخستین بپاخیزی‌های ایرانیان برای احیای استقلال و حاکمیت وطن خود بشمار می آید. المقّنع که از دیرباز درصدد قیام بر ضد سلطه عرب بود از موضوع قتل ابومسلم در توطئه خلیفه عباسی وقت استفاده کرد و به خونخواهی او در خراسان بپاخاست. المقّنع که به سبب نقاب زدن به این نام معروف شده بود، کسی جز هاشم ابن حکیم نبود که مردی دانشمند بود و داستان ماه نَخشَب وی که بر پایه تسلط او بر علوم فیزیک و شیمی شکل گرفته بود معروف است. پیروان او که جامه سپید می پوشیدند، کفن پوشان راه وطن معروف‌اند. قیام المقنع برای رهایی ایران که ضمن آن دست به چند ابتکار کاملا تازه زده بود بیش از چهار سال طول کشید. سرانجام خلیفه عباسی سپاهی گران را به جنگ او فرستاد، که المقّنع شکست خورد و خودکشی کرد.
📍زادروز امیر اسماعیل سامانی، بنیانگذار سلسله سامانیان، مردی که پرچم زنده کردن زبان پارسی و فرهنگ ایرانی را به دوش گرفت – ۲۲۸ ش
امیر اسماعیل سامانی از امیران دودمان سامانیان بود که در فرغانه خراسان بزرگتر چشم به جهان گشود. پدر بزرگ اسماعیل که در منطقه بلخ به دنیا آمده بود خود را از فرزندزادگان اسپهبد بزرگ ایران، بهرام چوبین معرفی می‌کرد. امیر اسماعیل در سال ۲۷۱ خورشیدی خود را شاه خواند و شهر بخارا را به پایتختی برگزید. او پس از تمرکز امور خراسان بزرگتر (شامل سه کشور تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، نیمه شمالی افغانستان، گوشه‌هایی از قزاقستان و قرقیزستان و خراسان ایران) در دست خود، احیاء زبان و ادبیات پارسی و فرهنگ و رسوم ایرانی را سرلوحه کار خود قرارداد. شاه اسماعیل با اینکه توان لشکرکشی به بغداد و برانداختن خلیفه را داشت چنین نکرد زیرا که احیاء فرهنگ ایرانی و زبان پارسی برایش مهمتر بود. استراتژی شاه اسماعیل جنگ دفاعی بود. وی در سال ۲۸۶ خورشیدی درگذشت و در بخارا مدفون شد.
📍شروع محاصره نیشابور توسط جبه نویان در پی حمله مغول به نیشابور – ۵۹۹ ش
📍جنازه یپرم خان در تهران با تشریفات شکوهمند در حالیکه جنازه را روی لوله توپ گذاشته بودند تشییع شد – ۱۲۹۱ ش
📍زادروز زنده‌یاد احمد صدر حاج‌سیدجوادی، از نخستین عضوهای نهضت آزادی ایران و عضو شورای انقلاب اسلامی ایران، وزیر کشور، وزیر دادگستری در دولت موقت مهندس بازرگان، از اعضای نهضت مقاومت ملی ایران و نماینده مردم قزوین در دوره نخست مجلس شورای اسلامی و به مدت ۳۰ سال سرپرست دائرهالمعارف تشیع در قزوین – ۱۲۹۶ ش
📍وقوع زمین‌لرزه شدید ۵.۷ ریشتری در کاج‌درخت خراسان و جانباختن دست کم ۲۲۱۹ تن و وقوع خسارات عظیم مالی – ۱۳۰۲ ش
📍زادروز زنده‌یاد احمد اقتداری معروف به احمدخان اقتداری، ایران‌شناس، پژوهشگر خلیج فارس و جغرافیای تاریخی و فرهنگی مناطق جنوبی ایران و استاد دانشگاه تهران، دومین شهردار شهر لار و رئیس سابق اداره فرهنگ لارستان، و رئیس دفتر مطالعات خلیج فارس در مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی در شهرستان لار استان فارس – ۱۳۰۴ ش
📍زادروز زنده‌یاد نعمت حقیقی فیلم ساز و فیلم‌بردار برجسته، ملقب به شاعر تصویر سینمای ایران و پدر مانی حقیقی کارگردان و بازیگر – ۱۳۱۸ ش
📍زادروز بیژن بیژنی، خواننده موسیقی سنتی ایرانی و خوشنویس در شهرستان بابل استان مازندران – ۱۳۳۲ ش
📍درگذشت منیرالدین بیروتی رمان‌نویس و نویسنده مطرح ایرانی در شهر بغداد کشور عراق – ۱۳۴۹ ش
📍زادروز حمیدرضا آذرنگ بازیگر مطرح سینما، تئاتر و تلویزیون، نویسنده، کارگردان و صداپیشه در تهران – ۱۳۵۱ ش
📍دکتر هوشنگ نهاوندی گروه بررسی مسائل ایران را تشکیل داد – ۱۳۵۲ ش

📍ورود ملک خالد پادشاه عربستان سعودی به تهران – ۱۳۵۵ ش
📍اعلامیه‌ای بدون امضا در مورد تعطیل سراسری کشور در ۱۵ خرداد منتشر شد – ۱۳۵۷ ش
📍اعدام اکبر گودرزی، رهبر و بنیان‌گذار گروهک تروریستی فرقان و فروپاشی نسبی این گروه – ۱۳۵۹ ش
📍درگذشت محمدامین ادیب طوسی ادیب و پژوهشگر مطرح – ۱۳۶۱ ش
📍سقوط هواپیمای ایلیوشین-۷۶ در نزدیکی کرمانشاه و کشته‌ شدن ۴ سرنشین آن – ۱۳۷۰ ش
📍درگذشت عماد رام با نام اصلی عمادالدین رام خواننده، آهنگساز و نوازنده مطرح در شهر دوسلدورف آلمان – ۱۳۸۲ ش
📍درگذشت محمدرضا آقاسی شاعر مطرح آینی – مذهبی شیعه در سن ۴۶ سالگی به علت بیماری قلبی – عروقی – ۱۳۸۴ ش
📍درگذشت کامبیز جمالی بازیکن سابق فوتبال ایران و باشگاه تاج تهران و تیم ملی فوتبال ایران – ۱۳۸۹ ش
📍انفجار در پالایشگاه آبادان هنگام برگزاری مراسم افتتاح طرح بنزین‌سازی در فاز سه پالایشگاه آبادان با حضور محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهوری وقت، پس از خروج هیئت دولت و آتش‌سوزی، پخش گازهای سمی و کشته و زخمی‌شدن تعدادی از کارکنان پالایشگاه – ۱۳۹۰ ش
📍درگذشت بانو سَتّاره فرمانفرمائیان، مادر مددکاری اجتماعی ایران، فرزند عبدالحسین میرزا فرمانفرما از شاهزادگان و شخصیت‌های با نفوذ قاجار و اولین دانشجوی ایرانی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی بود که لیسانس جامعه‌شناسی گرفت و نویسنده در شهر لس‌آنجلس آمریکا – ۱۳۹۱ ش
📍اعدام مَه‌آفرید امیرخسروی معروف به امیرمنصور آریا متهم به اختلاس چندهزار میلیارد تومانی (۲۸۰۰ یا ۳۰۰۰ میلیارد تومان) به عنوان مفسد فی‌الارض در زندان اوین تهران – ۱۳۹۳ ش
📍سقوط یک فروند چنگدو جی-۷ یا اف-۷ نیروی هوایی ارتش در انارک اطراف شهرستان نائین اصفهان و شهادت دو خلبان این هواپیما به نام‌های سرهنگ دوم زمانی و ستوان یکم بای از پایگاه هشتم شکاری اصفهان – ۱۴۰۱ ش
📍کشف فلز روی، توسط پاراسلوس شیمی‌دان سوئیسی – ۱۵۴۱ م
📍درگذشت نیکُلا کوپرنیک ریاضی‌دان و ستاره شناس مشهور لهستانی – ۱۵۴۳ م
📍زادروز گابریل دانیل فارنهایت، دانشمند آلمانی و مخترع دماسنج جیوه‌ای – ۱۶۸۶ م
📍روز استقلال اکوادور از استعمار اسپانیا – ۱۸۲۲ م
🇪🇨 اکوادور با جمعیت بیش از ۱۷ میلیون، در ساحل اقیانوس آرام قرار دارد. زبان رسمی آن اسپانیولی و خط رایج لاتین است. واحد پولش دلار آمریکا و پایتخت آن کیتو می ‏باشد. نظام سیاسی آن جمهوری است.
📍مخابره اولین پیام تلگرافی توسط ساموئل مورس در آمریکا. وی با دستگاه تلگرافی که ساخته بود نخستین پیام را از شهر بالتیمور به شهر واشنگتن فرستاد – ۱۸۴۴ م
📍درگذشت عبدالقادر قهرمان ملی الجزایر که در برابر استعمار وطنش توسط فرانسویان، مردانه ایستادگی کرده بود – ۱۸۸۳ م
📍کشف واکسن ضد حصبه توسط دو دانشمند فرانسوی بنام های وایدال و شانتمس – ۱۸۸۸ م
📍زادروز میخائیل شولوخوف، نویسنده معروف روسی، مؤلف دن آرام و برندهٔ جایزهٔ ادبیات نوبل سال ۱۹۶۵ میلادی – ۱۹۰۵ م
📍ایگور سیکورسکی روس تبار در آمریکا یک هلی‌کوپتر کامل ساخت که از آن پس تولید انبوه آن آغاز شد. واژه هلی‌کوپتر، همان زمان از ترکیب دو واژه یونانی هلیکس (مارپیچ ـ حلزونی) و پترون (بال) ساخته شد – ۱۹۴۰ م
📍رزم‌ناو آلمانی بیسمارک در جریان نخستین ماموریت جنگی خود با شلیک یک گلوله رزم‌ناو انگلیسی هود را که گفته شده بود شکست ناپذیر است، غرق کرد که ۱۴۱۶ تن از افسران و ملوانان آن کشته شدند – ۱۹۴۱ م
📍روز ملی و استقلال کشور آفریقایی اریتره از اتیوپی – ۱۹۹۳ م
🇪🇷 اریتره در کنار دریای سرخ واقع شده و جمعیت آن نزدیک به ۴ میلیون نفر است. واحد پولش، ناکفا است. نوع حکومت آن دولت انتقالی با یک مجلس قانون‏گذاری موقت است.
📍کشته‌شدن مازیار ایرانی، یکی از اسپهبدان طبرستان – ۲۲۵ ق
مازیار که تعلق خاطر خاصی به کیش و آیین زرتشت و آداب ایرانی داشت بر معتصم عباسی عصیان کرد و معتصم، عبدالله بن طاهر را از خراسان برای سرکوبی او فرستاد. عبدالله، مازیار را گرفت و به بغداد روانه کرد. خلیفه او را به ضرب تازیانه کشت و جسدش را آویخت. سپس معتصم، افشین، دیگر سردار نامدار را متهم کرد که با مازیار همدست بوده و در توطئه‌ی احیای دین مزدکی و خرّمی با او شریک بوده است. به همین تهمت او را به سال ۲۲۷ ه.ق به حبس انداخت تا در زندان مرد.

انتهای پیام/