مژده خبر- حمید رضا اکبری شاعر و نویسنده و پژوهشگر معاصر در خصوص حافظ گفت: قرن هاست که فرهنگ و ادبیات جهان تحت تأثیرپذیری  از غزلیاتِ حافظ قرار دارد.

 

حمید رضا اکبری شاعر و نویسنده و پژوهشگر معاصر در خصوص حافظ در مصاحبه با خبرنگار مژده خبر گفت:
قرن هاست که فرهنگ و ادبیات جهان تحت تأثیرپذیری  از غزلیاتِ حافظ قرار دارد. بهره گیری از تعابیر و مضامین خاص غزلیات او و کاربرد مکرر نقل قول های شاعرانه ، در ساختار شعر معاصر، چه در محور فرم و محتوا و چه تضمین، از جلوه های این تأثیر  است.  نتایج به دست آمده نشان می دهد، پیوند شعر معاصر با غزلیات حافظ در تمام انواع شعر، از سنتی، نیمایی، سپید  دیده می شود. شاعران معاصر ضمن تأثیرپذیری از مضامین خاص اشعار حافظ، با حسن تعلیل های بدیع و تغییر در صنایع بیانی و بدیعی چون ایهام، ایجاز، تشبیه و استعاره می کوشد تا تصاویری نو بیافرینند؛ با وام گیری از گسترۀ واژگان و اوزان غزلیات او، به بیان احوال خویش، توصیف معشوق یا انتقاد از اجتماع بپردازند و در مواردی چند، با تضمین بیت یا مصراعی، پیامی مشابه یا متفاوت را به مخاطب انتقال دهند.   وی در ادامه بیان داشت :    از سوی دیگر  با عمیق شدن در اشعار حافظ متوجه خواهیم شد که واژه‌های بکار رفته در اشعار ایشان  کاربردهای قاموسی دارند که به نوعی  در مقایسه با زبان ادبی حال ما نامانوس می باشند  نمونه‌هایی را مثال می آورم : جان درازی، به معنی طول عمر: «جان درازی تو بادا که یقین می‌دانم/ در کمان ناوک مژگان تو بی چیزی نیست». سرافشان: «ز شمشیر سرافشانش ظفر آن روز بدرخشید/ که چون خورشید انجم سوز تنها بر هزاران زد». اکبری همچنین بیان داشت:
حافظ شاعر رمزهااست .شما اگر توجه نمایید  مثلا به جای «ماه» آورده است : «عروس آسمان». که این را به «رد و تعبیر» تعبیر کرده‌اند. البته خیلی جا ها هم از این رد و تعبیر ها نمی توانیم بفهمیم  که مقصود حافظ از این رد و تعبیرها چه بوده است  . حافظ در  قران غرق بوده است .یکی از خصایص مهم حافظ استفاده از  فضای  قرانی است. شاعر در هر فرصتی از قرآن الهام می گیرد . دیوان حافظ پُر از تعبیرات قرآنی است. علاوه بر این در شعر حافظ به اصطلاحات عرفانی، منطقی، فلسفی، کلامی، تفسیر، حدیث و فقه، اسراییلیات، مسیحیات، قصص، نجوم، طب، شطرنج، معما و … فراوان برمی‌خوریم. آثار نفوذ زبان‌های عربی و ترکی و مغولی نیز در دیوان حافظ بسیار دیده می‌شود. الفاظ نیز گاهی در لفاف ایهام پیچیده شده‌اند. بسیاری از مضامین شعر حافظ را به آثار متون گذشته نیز  حکایت دارد.جالب اینکه  رند شیراز ا مضمون ها را به گونه‌ای بکار بسته است که آن‌ها را از آن خویش نموده است. و جامه نو بر تن آنان کرده است مثلا می‌گوید: «قلندران حقیقت به نیم جو نخرند/ قبای اطلس آن کس که از هنر عاری ست». حافظ در یک بیت چندین بیت مثنوی را گنجانده. مولانا می‌گوید: «بنگر اکنون ژنده‌ی اطلس پوش را/ هیچ اطلس دست‌گیر هوش را؛ در عذاب منکر است آن جان او/ کژدم غم در دل غملان او؛ از برون بر ظاهرش نقش و نگار/ وز درون اندیشه‌های او زار زار؛ آن یکی بینی در آن دلق کهن/ چون نبات اندیشه و شکر
یا می‌گوید: «عشق و شباب و رندی مجموعه‌ی مراد است/ چون جمع شد معانی گوی بیان توان زد». این را بسنجید با این مصراع از عنصری: «چون معانی جمع گردد شاعری آسان شود». یا می‌گوید: «مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو/ یادم از کشته‌ی خویش آمد و هنگام درو». این را بسنجید با این بیت سعید طایی: «هیچ گل و لاله‌ای ز انجم رخشان/ بر چمن سبز آسمان بنماند».
این شاعر و نویسنده اظهار کرد:البته  نشانه‌های فراوان از نگاه  حافظ در دیوان اشعار سنایی، عطار، عراقی، سلمان ساوجی و سروده‌های شاعران عرب وجود دارد که محققان از آن یاد کرده‌اند.و اخر اینکه حافظ فقط حافظ است ولاغیر.

 

  • نویسنده : فرشته شایگانی قانع
  • منبع خبر : مژده خبر