وزارت نیرو از اول خرداد طرحی را به عنوان پرداخت پاداش به مشترکان کم مصرف برق اجرایی کرده است که به گفته برخی از کارشناسان می تواند علاوه بر کاهش مصرف برق باعث ترویج فرهنگ مصرف بهینه هم باشد.
بر اساس این طرح به ازای هر کیلووات ساعت کاهش مصرف برق تا مبلغ ۲ هزار تومان پاداش تعیین شده است. وقتی به این شکل پای اعداد و ارقام وسط باشد، احتمالا حرف از کسب و کار هم پیش می آید.
یکی از بخشهایی که می تواند در اجرای این طرح نقش پررنگی داشته باشد واحدهای صنفی هستند که در کشور به بخشهای توزیعی، خدمات فنی، خدماتی و تولیدی تقسیم می‌شوند.
به گفته سخنگوی صنعت برق، تهران با ۶۰۰ مرکز تجاری بزرگ میزبان بیشترین واحد‌های تجاری و صنفی در کشور است؛ و مصرف این واحدها به طور عمده شامل سه بخش روشنایی، سرمایش و برودت متمرکز بوده که با به‌کارگیری اصول مدیریت مصرف می‌توان ضمن حفظ پایداری شبکه برق به کاهش هزینه ها نیر کمک کرد.
به گفته کارشناسان حوزه صنعت برق با مدیریت میزان مصرف برق این مجتمع‌های تجاری و اداری، می‌توان حدود ۳۰ مگاوات کاهش مصرف برق داشت و جالب است که این میزان معادل مصرف برق ۳۰ هزار واحد مسکونی است.
هرچند واحد‌های صنفی به دلیل تنوع زیاد، از تجهیزات برقی متنوعی استفاده می‌کنند؛ اما به طور کلی، فروشگاه‌های پروتئین، سوپرمارکت‌ها، بستنی فروش‌ها و … به دلیل استفاده از یخچال فریزرهای بزرگ دارای مصرف برق زیادی هستند؛ همچنین استفاده از کولر گازی و روشنایی زیاد در در برخی مشاغل نیز سبب افزایش مصرف برق می‌شود.
بنابر آمار‌ها، بیش از ۱۰ درصد از برق کشور در این بخش به مصرف می‌رسد و در این میان اصناف روشنایی مانند لوستر، اصناف ویترینی که به تعداد زیاد از انواع لامپ و روشنایی استفاده می‌کنند مانند فروشگاه‌های بزرگ، جواهرفروشی‌ها، مراکز عرضه میوه و تره‌بار، بوتیک‌ها و همچنین اصناف یخچالی مانند رستوران‌ها و فروشندگان مواد غذایی، بیشترین مصرف برق را دارند.
در عین حال استفاده از سیستم‌های سرمایشی فصل مشترک تمامی واحد‌های صنفی است که عمدتاً نیز سیستم‌های پرمصرفی، چون اسپلیت و داکت اسپلیت را شامل می‌شود.
اما راهکار‌های مشترک ساده ای برای مدیریت مصرف برق در بخش تولید صنعتی و کالایی گرفته تا توزیع کالا و نگهداری در انبارها و مغازه‌ها و… وجود دارد تا واحدهای صنفی و تجاری علاوه بر ایفای نقش خود به منظور مدیریت مصرف برق، از منافع آن نیز منتفع شوند.
از جمله این راهکار ها، استفاده از لامپ‌های LED فوق کم‌مصرف، استفاده از سیستم‌های سرمایشی دارای اینورتر (تنظم خودکار دمای محیط) و دارای گرید بهینه مصرف انرژی (برچسب انرژِی) به منظور کاهش ۲۵ تا ۳۰ درصدی مصرف برق، تنظیم دمای ۲۵ درجه کولر‌های گازی و داکت اسپلیت‌ها و استفاده از درب شیشه‌ای برای یخچال‌ها است.
از دیگر این راهکار های ساده استفاده از رنگ روشن برای دیوارها و سقف است تا میزان بازتاب نور افزایش و در نتیجه مصرف روشنایی را کاهش دهد. جالب است بدانیم گرد و خاک موجود در محیط، از میزان نوردهی لامپها می‌کاهد و تمیز کردن منظم آنها موجب می‌شود تا روشنایی بیشتری داشته باشیم.
حتی وسایل بسته بندی نیز در کاهش مصرف برق موثر است. برای مثال گردش هوا، خشک نگهداشتن و سرپوشهای کالا و انبارها، نصب سایه‌بان و سقف مناسب و تغییر پنجره‌ها و شیشه‌ها و… در میزان برق مصرفی، تاثیرگذار است.
دیگر اینکه اصلاح ساختمانها، درها و پنجره ها، نصب دماسنج و ترموستات برای تنظیم دما بسیار مناسب و اثرگذار است و مصرف و هزینه برق را کاهش می دهد.
حتی شاید دور از ذهن باشد که تمیز نگه داشتن محیط تجاری وجلوگیری از ریخت و پاش زباله‌ها و انواع بسته بندی‌ها و پلاستیکها و نصب جای زباله‌ها در بازارها درمصرف برق اثر گذار است و نیاز به شست‌وشو و جارو و نظافت و مصرف بالای برق را کاهش می دهد.
به هر روی اصناف و واحد‌های تجاری با به کارگیری راهکارهای ساده، می‌توانند علاوه بر کمک به پایداری شبکه برق، در روشن نگه داشتن چراغ خانه هزاران نفر گامی مؤثر بردارند.