سه‌شنبه؛
۲       بهمن       ۱۴۰۳       هجری‌خورشیدی؛
۲۱     ژانویه     ۲۰۲۵       میلادی؛
۲۰     رجب       ۱۴۴۶ ‌     هجری قمری

📍بهمن روز، روز جشن بهمنگان
📍شاه عباس یکم نامه پاپ پل پنجم را دریافت کرد که در آن پاپ با هدف تشدید خصومت میان ایران و عثمانی، وعده هرگونه کمک از جمله کمک نظامی به شاه عباس داده بود – ۱۰۰۱ ش
📍سپهدار رشتی به قصر فرح آباد احضار و فرمان ریاست وزرائی را دریافت نمود – ۱۲۹۹ ش
از یک هفته پیش از این، که سپهدار رشتی از رئیس الوزرائی کناره گیری کرده بود، جز احمد شاه، شاید بسیاری از دولتمردان بوی کودتای قریب الوقوع را حس کرده بودند که زیر بار مقام‌های پیشنهادی که چند روزه بود نمی‌رفتند. احمدشاه برای حل مسئله، با اصرار و خواهش باردیگر سپهدار را مامور تشکیل کابینه کرد، سپهدار پس از ۲۶ روز مطالعه وزیران خود را به احمد شاه معرفی نمود، ولی دیگر دیر شده بود و یک روز پس از تکمیل کابینه، تیپ قزاق به فرماندهی رضاخان برای تصرف تهران به حرکت درآمد.
📍امضا و مبادله قرارداد سرحدی و مرزی و عهدنامه مودّت و حکمت بین ایران و ترکیه و جداشدن کوه آرارات بزرگ و کوچک از قلمروی ایران – ۱۳۱۰ ش/ ۱۹۳۲ م
📍درگذشت عارف قزوینی شاعر بزرگ معاصر و سراینده تصنیف‌های میهنی در دوره مشروطه، معروف به شاعر ملی ایران، در همدان بر اثر سرطان ریه در سن ۵۳ سالگی و خاکسپاری وی در کنار آرامگاه ابوعلی سینا – ۱۳۱۲ ش
او به‌خاطر سرودن تصنیف‌ها و غزل‌های سیاسی، میهنی و عاشقانه‌اش شناخته می‌شود. از مهم‌ترین شعرها و تصنیف‌هایی که همزمان با تحولات دورهٔ مشروطه و جنگ جهانی اول سروده است، می‌توان به از خون جوانان وطن لاله دمیده و گریه کن پس از مرگ کلنل محمد تقی‌خان پسیان اشاره کرد.
📍زادروز خسرو گلسرخی، شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار مطرح مارکسیست در رشت – ۱۳۲۲ ش
📍زادروز استاد اکبر زنجانپور بازیگر مطرح سینما، تئاتر و تلویزیون و کارگردان، صداپیشه و گوینده رادیو در تهران – ۱۳۲۳ ش
📍اعلام و تاسیس جمهوری در شهر مهاباد در خاک مقدس ایران و تعیین نخست وزیر توسط قاضی محمد رهبر سیاسی حزب منحوس دموکرات کردستان ایران، وی به جرم شورش مسلحانه در فروردین ۱۳۲۶ خورشیدی اعدام شد – ۱۳۲۴ ش
📍درگذشت داریوش رفیعی خواننده مطرح موسیقی سنتی بر اثر ابتلا به بیماری کزاز در سن ۳۱ سالگی در تهران – ۱۳۳۷ ش
📍اعلامیه امام خمینی (رحمه‌الله علیه) مبنی بر تحریم رفراندوم در تهران و بسیاری از شهرها پخش گردید و به محض انتشار تظاهرات گسترده‌ای تهران را فرا گرفت – ۱۳۴۱ ش
پس از اعلام لوایح شش‏گانه شاه به عنوان انقلاب سفید و تعیین روز ششم بهمن جهت برگزاری رفراندوم عمومی، امام خمینی (رحمه‌الله علیه)، با انجام این همه‏‌پرسی مخالفت و آن را خلاف شرع اسلام و قانون اساسی ایران اعلام و آن را تحریم کردند
📍بسته شدن کنسولگری ایران در عراق به دنبال تشدید اختلافات مرزی طرفین – ۱۳۴۸ ش
📍آمریکا بار دیگر ایران و سایر کشورهای عضو اوپک را تهدید به اشغال چاه‌های نفت نمود – ۱۳۵۳ ش
📍رمزی کلارک وزیر سابق دادگستری آمریکا در پاریس با امام خمینی (رحمه‌الله علیه) ملاقات کرد. وی گفت؛ به نظر من بدون مشارکت آیت الله خمینی هیچگونه امکانی برای حل بحران در ایران وجود ندارد – ۱۳۵۷ ش
📍صادق قطب زاده در پاریس طی مصاحبه‌ای اظهار کرد: سینماها باید باز باشند و روزنامه‌ها هر چه می‌خواهند بنویسند. همه احزاب حتی مارکسیست‌ها می‌تواند تبلیغ کنند – ۱۳۵۷ ش
📍ترک مصر توسط محمدرضا شاه پهلوی به همراه خانواده‌اش و و پرواز به سوی مراکش – ۱۳۵۷ ش
📍زادروز سارا بهرامی بازیگر برجسته سینما، تئاتر و تلویزیون در اصفهان – ۱۳۶۱ ش
📍زادروز هاشم بیک‌زاده، بازیکن مطرح سابق فوتبال ایران و مربی فعلی، بازیکن سابق باشگاه‌های فجر شهید سپاسی شیراز، استقلال تهران (۲ دوره)، سپاهان اصفهان، صبای قم (۲ دوره)، ذوب‌آهن اصفهان، تراکتورسازی تبریز، نفت تهران، سرخپوشان پاکدشت و بادران تهران و تیم ملی فوتبال ایران، مربی سابق باشگاه‌های بادران تهران و مس کرمان در تهران – ۱۳۶۲ ش
📍زادروز فرزاد فرخ، با نام اصلی فرزاد فرخی‌فرد شیرازی، خواننده، آهنگساز، ترانه‌سرا، تنظیم‌کننده و نوازندهٔ مطرح موسیقی پاپ در شیراز – ۱۳۶۸ ش
📍زادروز آدام همتی، بازیکن سابق مطرح فوتبال با اصالت ایرانی – کانادایی و نوه زنده‌یاد سعید راد بازیگر نامدار سینما و تلویزیون، بازیکن سابق باشگاه‌های رایرسون رامز کانادا، آپستایت اسپارتان، نیس ب فرانسه، پرسپولیس تهران، پارس جنوبی جم بوشهر و سومقاییت جمهوری آذربایجان در منطقه اسکاربرو شهرستان تورنتو کشور کانادا – ۱۳۷۳ ش/ ۱۹۹۵ م
📍درگذشت استاد ابوالحسن نجفی زبان شناس، نویسنده، مترجم، منتقد و پژوهشگر مطرح و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سن ۸۶ سالگی – ۱۳۹۴ ش

📍درگذشت دکتر سید محمد احمدی سیاستمدار، دیپلمات و حقوق دان مطرح، سفیر سابق ایران در ترکمنستان و استاندار سابق فارس در دولت روحانی و استاندار سابق فارس در دولت خاتمی و معاون سیاسی و امنیتی سابق استانداری فارس در سن ۶۴ سالگی در شیراز – ۱۳۹۹ ش
📍استفاده ارتش ایران در زمان شاپور یکم از جنگ‌افزار شیمیایی – ۲۵۶ م
ارتش ایران در زمان شاپور یکم شاه ساسانی، در جریان پس گرفتن شهر دورا در کنار فرات، که باروی مستحکمی داشت از رومیان، از گاز خفه کننده استفاده کرده بود. به این ترتیب تاریخ استفاده از سلاح شیمیایی به سال ۲۵۶ میلادی باز می‌گردد که دکتر سایمون جیمز باستان شناس انگلیسی، همکار موزه بریتانیا و استاد دانشگاه لیسستر این موضوع را به اثبات رساند. ولی در تاریخ بکارگیری آن را از دوران جنگ جهانی اول نوشته‌اند. در باز پس گیری شهر دورا بود که والریانوس امپراتور وقت روم را به جنگ با ایران برانگیخت که در این جنگ که دومین جنگ ایران و روم در زمان شاپور یکم بشمار می‌رود والریانوس با ژنرالهایش و چهل تا شصت هزار لژیونر اسیر شدند، والریانوس در برابر شاپور یکم زانو زد و امپراتوری روم تحقیر شد. تصویر والریانوس که در برابر شاپور یکم زانو زده است در نقاطی از ایران بر کوه نقش شده است تا ایرانیان نسل های بعد نسبت به وطن خود که چنان قدرت نظامی داشته افتخار و مباهات کنند.
📍طبق برخی نوشته‌ها، یزدگرد یکم شاه ساسانی ایران پس از ۲۱ سال سلطنت بر اثر لگد اسب جان سپرد، ولی بیشتر تاریخ نگاران و اسناد موجود نشان می‌دهد که در نهم نوامبر سال ۴۲۰ میلادی فوت شده است. وی شاه صلح طلب بود و پیروان ادیان دیگر را تحمل می‌کرد – ۴۲۰ م
📍ترس دولت روسیه از نادرشاه افشار باعث شد روس‌ها بدون جنگ از همه دعاوی خود بگذرند و از همان راهی که آمده بودند بازگردند – ۱۷۳۲ م
دولت روسیه طبق یادداشتی که در رشت به نماینده دولت ایران تسلیم شد مفاد قرارداد سال ۱۷۲۴ میلادی خود با دولت عثمانی را که به امضای پتر یکم و سلطان عثمانی رسیده بود کان لم یکن و بلااثر اعلام داشت. طبق این قرارداد که با ظهور نادر و از ترس او لغو شد، دولتین روسیه و عثمانی با سوء استفاده از ضعف ایران به سبب جنگ داخلی (تصرف اصفهان به دست قندهاری‌های ایرانی) توافق کرده بودند که سراسر غرب ایران ــ از گرجستان تا خوزستان ــ به عثمانی و نواحی ساحلی شمال ایران ــ از حاجی طرخان تا استراباد ــ به روسیه تعلّق داشته باشد. پتر یکم تزار روسیه چند روز پس از امضای این قرارداد درگذشت.
📍اعدام لویی شانزدهم، پادشاه فرانسه در جریان انقلاب این کشور – ۱۷۹۳ م
📍آغاز بنای برج ایفل در شهر پاریس – ۱۸۸۷ م
📍کارخانه آدام اپل آلمان نخستین دستگاه اتومبیل ساخت خود به نام اپل را به معرض تماشای عمومی گذارد – ۱۸۹۹ م
📍زاد روز کریستین دیور، طراح مد فرانسوی و موسس کریستین دیور اس.آ – ۱۹۰۵ م
📍درگذشت ولادیمیر لنین، پایه‏ گذار اتحاد جماهیر شوروی سابق – ۱۹۲۴ م
📍درگذشت کامیلو گولگی، فیزیکدان ایتالیایی و برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۸۴۳ میلادی – ۱۹۲۶ م
📍درگذشت جورج مور، نویسنده و داستان نویس مطرح، درام نویس، شاعر و خاطره نگار ایرلندی، وی از معروفترین داستان نگاران رئالیست اروپا بشمار می‌رود که ۴۷ ناول، ۵ بیوگرافی و چندین خاطره از خود برجای گذارده است – ۱۹۳۳ م
📍درگذشت جورج اورول، روزنامه نگار انگلیسی و مؤلف کتاب ۱۹۸۴ بر اثر بیماری سل، وی در این کتاب، اوضاع ۳۶ سال بعد جهان از لحاظ محدودیت‌های انسان و گسترش ابزارهای کنترل را در قالب داستان پیش بینی کرده بود – ۱۹۵۰ م
📍به آب انداختن اولین زیردریایی هسته‌ای جهان در آمریکا – ۱۹۵۴ م
📍آغاز نبرد یرموک بین اعراب و سپاه روم، که با شکست رومیان پایان یافت – ۱۳ ق
📍انتخاب شهر قزوین به جای تبریز به عنوان پایتخت ایران – ۹۵۲ ق
شاه اسماعیل صفوی در طول سلطنت خود گه‌گاهی از قزوین دیدار می‌کرد و مدتی را در این شهر به سر می‌برد. در زمان حکومت شاه اسماعیل و پس از او، شاه طهماسب، عثمانی‌ها و ازبکان بطور مکرر از ناحیه شمال غرب به ایران حمله می‌کردند و قتل و غارت ایشان گاهی به شهر تبریز هم می‌رسید. این درگیری‌ها به همراه وجود تنش‌های اجتماعی ناشی از دو دستگی (حیدری‌ها و نعمتی‌ها) در تبریز موجب شد که شاه طهماسب برای انتقال پایتخت اقدام کند.