مژده خبر- دراین مقاله،اهمیت فضای سبز شهری درتوسعه ی پایدار شهری دردوبحث زیباشناختی ونیزاجتماعی واقتصادی فضای سبز شهری پرداخته می شود.

🌷عملکرد زیباشناختی فضای سبز
طبیعت شایسته‌ترین پدیده‌ای است که حس زیبا شناسی را در انسان بیدار می کند، در حالی که کلیه مصنوعات بشری درارضای این ارتباط بصری ناتوانند،چراکه تصویری هنرمندانه از طبیعت انسان را به رضایت معنوی می رساند.
به همین دلیل همواره اصل زیبا سازی و اصول زیبا شناسی در فضای سبز مطرح است .
چرا که گیاهان صرفه نظر از زیبایی ذاتی،از نظر شکل، رنگ ، ابعاد، و اندازه، زمان گلدهی و میوه و بذر تنوع زیادی دارند
که تلفیق مجموعه‌های گیاهی باعث می شود که گیاهان در بهبود کیفی مناظر فضاهای شهری نقش بسزایی داشته باشند
چرا که امروز قالب فضاهای موجود در شهرها به صورت مصنوعی و انسان ساخت همراه با سطوح سخت می باشند که خیابان های باریک و کم عرض وایجاد ترافیک های شدید سیمای شهرها را به علت عدم وجود فضای سبز کافی به سمت زشتی پیش برده است .زیبایی یک شهر به تنوع طراحی فضای آن و وفور درختان در آن وابسته می باشد .
با افزایش و توسعه باغ های شهری احداث پارک ها و کاشت درختان در همسایگی مناطق مسکونی اداری تجاری و در حاشیه خیابان‌ها می توان ارزش زیباشناختی یک شهر را بالا برد. و استفاده گیاه در منظر سازی شهری گام موثری در رفع معایب و نواقص زیردر شهرهاست:
۱-پوشاندن نماهای یکنواخت:
در شهرها به ویژه آن جا که خط آسمان واسطه ارتفاع ناهمگون ساختمان ها دچار اغتشاش می شود همیشه
بدنه ها و گوشه های کناری ساختمان های بلند به صورت منظره زشت و یکنواخت نمود می‌یابند. استفاده از گیاهان رونده و چسبنده مانند مو چسب واقسام دیگر در رفع این معضل مفید است.
۲- تعدیل ارتفاع ساختمان‌ها :
در جایی که ساختاری مرتفع در یک فضای باز و یا در کنار ساختمان های کم ارتفاع شکل می‌گیرد. استفاده از درختان بلند قامت و باد حاج گسترده و باعث تعدیل ارتفاع ساختمان و متناسب سازی آن با بناها و فضاهای اطراف می شود .
۳-پوشاندن مناظر زشت و عیوب معماری: استفاده از گیاهان برای پوشاندن مناظری که دارای چشم اندازی زشت،ناهمگون هستند باعث بهبود کیفیت منظر می شود، (مثلاً کاشت یک پیچ کاری، پیچ امین الدوله درکنار تیربرق ویا استفاده از یک توده گیاهی بوته‌ای،درختچه ای در جلوی کنج تیر یک ساختمان).
۴-تعدیل بافت خشن مصالح ساختمانی.
🌷عملکرد اجتماعی،اقتصادی فضای سبز:

استقرار درختان در شهرها باعث برآورده ساختن بخشی از نیازهای اجتماعی فرهنگی و روانشناختی شهروندان می شود درختان نقش اجتماعی مهمی را در کاهش تنش‌ها و نیز بهبود سلامت افراد بازی می کنند تا ته ثابت شده است که فضای سبز شهری باعث بروز آثار مثبت رفتاری زیر می‌شود :
۱-ماندن افراد در وضعیت فیزیکی روحی مناسب.
۲- اجتماعی شدن افراد در نتیجه برقراری رابطه دوستی و نیز احساس و درک بهتر از موقعیت و شرایط اجتماعی ۳- کسب و شناخت برخی از شاخص های اجتماعی برای افزایش و بالابردن ارزش های فردی ۴ -افزایش احساس خویشاوندی ویا وحدت منافع و مسئولیت های اجتماعی.
تاثیر فضای سبز در تامین آرامش و آسایش و امنیتروحی .
ایجاد انگیزه و الهامات فکری و هنری چنانچه اصول زیباشناختی و طراحی منظر در طراحی لحاظ شده باشد چندین برابر افزایش می یابد .
طراحی فضاهای شفابخش در محوطه بیمارستان ها و احداث باغ های شفابخش خود گواه بر این عملکرد قوی گیاهان است .
فضای سبز و گیاهان ضمن تاثیرات اجتماعی به لحاظ اقتصادی نیز در زندگی شهروندان موثر هستند استفاده از گیاه و ایجاد فضای سبز
باعث بهینه سازی مصرف انرژی ساختمان ها شده که این تاثیر از سه طریق حاصل می‌شود: ۱- کاهش نقش آفتاب و ایجاد سایه .۲-تغییر جهت و کاهش سرعت باد. ۳- تعدیل دمای محیط از طریق تبخیر و تعریق تولیدغذا و استفاده از چوب را نیز می‌توان به جنبه‌های اقتصادی درختان و گیاهان در فضاهای شهری اضافه کرد .
گیاهان به واسطه خصوصیاتی که دارند علاوه بر عملکرد زیست محیطی اجتماعی اقتصادی و زیباشناختی می‌توان به عنوان یک عنصر معماری و یک سازه در بخش‌های مختلف کاربرد داشته باشند کنترل ترافیک، کنترل انعکاس نورهای مزاحم ،دفع آلودگی های صوتی، کنترل سیل و طوفان از این جمله اند .

  • نویسنده : ✍️ محمد صادق اسفندیاری ‌‌کارشناس ارشدحقوق خصوصی
  • منبع خبر : مژده خبر